کاربردها و عوارض قرص زاناکس را بهتر بشناسید

قرص زاناکس در دوزهای ۰.۲۵ میلی گرم، ۰.۵، ۱ و ۲ میلی گرم تولید و عرضه می گردد. دوز یکسان، اثر آن تا ۱۰ برابر بیشتر از قرص والیوم یا دیازپام می باشد.این قرص سیزدهمین داروی پر فروش آمریکا است.

نحوه کارکرد زاناکس در بدن در شرایط مختلف:

قرص زاناکس فعالیت سیستم اعصاب مرکزی را سرکوب می کند به این معنی که فعالیت، تحریک پذیری و واکنش مغز را کاهش می دهد و اجازه می دهد مغز و سیستم اعصاب مرکزی زمان بیشتری برای استراحت داشته باشند، این مسئله سبب تعادل بین سیستم اعصاب سمپاتیک و پاراسمپاتیک می شود، به عبارتی می توان گفت آلپرازولام یا زاناکس اثر آرامبخش و کسل کنندگی دارد. قرص آلپرازولام از سرعت حرکت ناقل های شیمیایی در مغز که ممکن است نامتعادل باشند می کاهد و نتیجه این کاهش از فعالیت های غیر طبیعی مغز، تنش های عصبی و اضطراب کم می کند. زاناکس این کار را با افزایش فعالیت گابا انجام می دهد، گابا آمینو بوتیریک اسید یک ماده شیمیایی طبیعی از گروه اسیدهای آمینه است که در مغز تولید و به عنوان یک انتقال دهنده عصبی، موجب افزایش حس آرامش و استراحت پذیری می شود.

هنگامی که شخص بیمار اضطراب، هراس و یا تشنج را تجربه می کند فعالیت مغز او به شدت بالا بوده و در حالی قرار دارد که به آن آماده باش می گویند، در این حالت فرد قادر به کنترل فعالیت های ذهنی خود نیست و به دنبال آن علایمی مانند افزایش ضربان قلب و سرعت تنفس، تعریق را تجربه می کند، مصرف داروی زاناکس در این بیماران منجر به کاهش فعالیت مغز شده و در نتیجه ذهن آرام می شود و جسم کاهش اضطراب، ضربان قلب و آرامش پیدا می کند.

در بیشتر افراد علت بی خوابی، عدم کنترل افکار و فعالیت بیش از حد مغز است، در این افراد هنگام شب بدن خسته اما ذهن فعال بوده و به طور غیر ارادی به موضوعات مختلف معطوف می شود و فرد توان کافی برای مهار این افکار را ندارد.

مصرف قرص زاناکس در این اشخاص سبب کاهش فعالیت مغز شده و به فکر پراکنی های بیهوده پایان می دهد و زمینه را برای خواب و استراحت کافی فراهم می کند و با این مکانیزم این دارو به عنوان یک قرص خواب آور نیز شناخته می شود.

توجه کنید که اگر پزشک شما این دارو را برای درمان بی خوابی تجویز کرده است آن را دیر وقت در شب مصرف نکنید زیرا در روز بعد احساس خواب آلودگی و گیجی خواهید داشت. برنامه مصرف را طوری تنظیم کنید که آغاز فعالیت روزانه شما حداقل ۱۰ ساعت بعد از مصرف این دارو باشد، به عنوان مثال اگر صبح ساعت ۸ از خواب بیدار می شوید قرص آلپرازولام یا زاناکس را ساعت ۹ الی ۱۰ شب مصرف کنید تا هم از خواب کافی برخوردار شوید و هم هنگام بیدار شدن تقریبا با پایان اثر دارو همزمان باشد. همچنین مواد فعال در این دارو از طریق ادرار دفع می شوند و شما برای سرعت بخشیدن به این عمل می توانید در صبح قبل از صرف ناشتایی دو لیوان آب بخورید تا زودتر تاثیر آن بر طرف گردد.

دقت کنید که سرعت تاثیر این دارو در بدن هر فرد متفاوت بوده و بسته به سن، شدت بیماری و سوخت و ساز بدن متغیر است و در عده ای بعد از جذب کمتر از پنج دقیقه تاثیر می گذارد.

به طور متوسط نیمه عمر این دارو یازده ساعت است اما در برخی اشخاص که شدت بیماری بالا بوده نیاز به مصرف چند دوز در روز می باشد.

آیا می توان بر سرعت تاثیر این دارو افزود؟

اگر قرص زاناکس را با معده خالی و قبل از صرف غذا مصرف نمایید به مدت پنج تا نیم ساعت بعد از جذب اثر می کند. همچنین قرار دادن قرص در زیر زبان نیز جذب و اثر آن را سرعت می بخشد.

آیا این قرص برای تمام اشخاص موثر می باشد؟

قرص زاناکس برای تمام اشخاص مناسب نیست و مصرف سر خود آن اعتیاد آور است و استفاده از زاناکس در افرادی که سابقه اعتیاد به مواد مخدر و الکل دارند به هیچ عنوان توصیه نمی گردد.

شیوه مصرف قرص های زاناکس:

این دارو به شکل خوراکی مصرف می شود و تجویز دوز مصرف بستگی به شدت بیماری، سن و میزان واکنش بدن به این دارو دارد، معمولا پزشک درمان را با دوز کم آغاز می کند و در صورت نیاز به آرامی و طی چند هفته بر میزان دوز مصرفی می افزاید تا مشخص شود چه دوزی برای بیمار مناسب و موثرتر می باشد. این دارو را دقیقا مطابق دستور پزشک مصرف کنید و بدون مشورت با پزشک اقدام به کاهش، افزایش دوز، قطع مصرف و مصرف مجدد آن به هیچ وجه نکنید.

قرص زاناکس معمولا برای کنترل بیماری ها در زمان کوتاه تجویز می شود نه برای مصارف طولانی مدت، پس اگر نیاز به ادامه مصرف دارو بود حتما با پزشک خود مشورت نمایید. امکان دارد به مرور زمان از میزان تاثیر این دارو کاسته شود، اگر بعد از مدتی احساس کردید اثر این دارو کم شده است حتما به پزشک خود اطلاع دهید.

عوارض جانبی قرص زاناکس:

بیشترین عارضه جانبی قرص زاناکس اعتیاد آور بودن آن می باشد که به همین دلیل مصرف طولانی مدت آن به هیچ وجه نباید اتفاق بیفتد و از دیگر عوارض جانبی زاناکس یا آلپرازولام می توان به موارد زیر اشاره کرد:

خواب آلودگی
سبکی سر
سرگیجه
افزایش بزاق دهان
تغییر در میزان تمایلات جنسی
مشکلات گوارش
حالت تهوع
تغییر در خلق و خوی
تحریک پذیری

در صورتی که هر یک از این موارد که در ادامه اشاره می شود را در خود احساس کردید، مصرف دارو را قطع کنید:

تغییرات روانی
توهم
افسردگی
لکنت زبان
افکار خودکشی
مشکل در تکلم
کاهش حافظه و توان فکری
عدم تعادل در راه رفتن

اگر هر یک از نشانه های زیر را در خود مشاهده نمودید، فورا با مرکز فوریت های پزشکی تماس بگیرید:

زردی چشم و پوست
تشنج
آلرژی پوستی و یا خارش شدید
تورم زبان و گلو
مشکلات تنفسی
سرگیجه

توجه داشته باشید اگر از این قرص درست و به جا استفاده شود یک آرامبخش موثر و مفید می باشد و این عوارض تنها در تعداد معدودی به علت سرپیچی از دستور پزشک اتفاق میفتد.

تداخلات دارویی:

داروی زاناکس با بسیاری از داروها در صورت مصرف همزمان تداخل دارد و قبل از استفاده از این قرص اگر از داروی دیگری استفاده می کنید باید پزشک خود را مطلع سازید. این قرص با داروهای نام برده شده در زیر تداخل دارویی دارد:

کاوا (Kava)
سدیم اکسیبات (Sodium Oxybate)
داروهای ضد قارچ از قبیل ایتراکونازول، کتوکونازول، سایمتیدین
داروهای ضد افسردگی مانند فلوکستین، فلووکسامین، نفازودون
داروهای کنترل کننده اچ ای وی (HIV)
برخی از انواع آنتی بیوتیک از قبیل اریترومایسین
داروهای ضد تشنج مانند کاربامازپین و فنی توئین

قرص زاناکس نباید همراه با دارویی هایی که موجب خواب آلودگی می شوند همانند آنتی هیستامین ها، دیفن هیدرامین، دیازپام، زولپیدم، اکثر داروهای شل کننده عضلات، ضد دردها مانند کدئین، کلرپرومازین، ریسپریدون، امی تریپتیلین و ترازودون مصرف شود.

شرایط نگهداری زاناکس:

این دارو را در دمای ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی گراد و به دور از دسترس اطفال نگهداری کنید.

منعیات مصرف این قرص:

مصرف این قرص در بارداری، شیردهی و افراد زیر ۱۸ سال ممنوع می باشد.

توصیه های مهم در رابطه با مصرف این قرص:

قبل از شروع به مصرف قرص زاناکس نکات ذکر شده در این قسمت را جدی بگیرید:

اگر آلرژی به هر یک از داروهای گروه بنزودیازپین و یا هر گونه آلرژی به مواد غذایی، شیمیایی، گیاهی دارید
اگر سابقه اعتیاد به الکل و مواد مخدر دارید
اگر مبتلا به مشکلات ریوی، تنفسی، بیماری های کبدی، کلیوی، قلب و عروق هستید
چون این دارو سبب خواب آلودگی، سرگیجه و گیجی می شود از رانندگی، کار با ماشین آلات و هر فعالیتی که نیاز به تمرکز و دقت فراوان دارد جدا خودداری و پرهیز نمایید
قبل از مراجعه به دندانپزشک و یا انجام عمل جراحی پزشک خود را از مصرف داروی زاناکس آگاه کنید
مصرف زاناکس در دوران بارداری و شیردهی ممنوع است امکان وارد شدن دارو به شیر مادر و آسیب جدی به جنین و نوزاد وجود دارد. حتی اگر قصد بارداری در چند ماه آینده را دارید قبل از مصرف این قرص با پزشک خود مشورت کنید
این دارو برای افراد زیر ۱۸ سال ممنوع می باشد
مصرف طولانی مدت قرص های زاناکس منجر به اعتیاد و بروز افسردگی می شود